DNA İzolasyonu

03 Şub, 2023

Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotid birimlerden oluşmuş polimerlerdir. En yaygın nükleik asitler deoksiribonükleik asit (DNA) ve ribonükleik asit (RNA)'dır. Moleküler genetik araştırmalarında, gen klonlanmasında, adli tıp incelemelerinde, DNA parmak izi çalışmalarında ,taksonomik araştırmalarda ,evrimsel ilişkilerin araştırılmasında, hastalıkların teşhisinde çalışma materyali olarak DNA ve RNA kullanılmaktadır. Bu çalışmalarda DNA ve RNA ‘nın kullanılabilmesi için öncellikle nükleik asit izolasyonu yapılması gerekmektedir.

Biyolojik örneklerden (kan, doku, tükürük vb.) alınan numunelerden elde edilen hücrelerin hücre zarı kimyasal maddeler ve enzimlerle parçalanıp DNA ortaya çıkarılır; bu işleme ‘DNA veya RNA Ekstraksiyonu’ denir. DNA izolasyonu yapılırken; çevre şartları, kontaminasyon, elde edilen DNA’nın miktarı ve saflığı önemlidir.

DNA izolasyonu, değişik organizma gruplarında hatta aynı organizma grubu içerisinde değişmekle birlikte temelde 3 aşamadan meydana gelir;

1. Hücre duvarının parçalanması

2. DNA-protein kompleksinin çözülmesi

3. DNA’nın ortamdaki diğer moleküllerden ayrılması

DNA İzolasyonu Yöntemlerinde Kullanılan Aşamalar:

1.Hücrenin parçalanması ile birlikte molekül ağırlıklı DNA'nın ortaya çıkması.

Proteoliz ve denatürasyon yöntemleri ile DNA-protein kompleksinin ayrıştırılması ve DNA'nın çözünür hale getirilmesidir. Basit enzimatik ya da kimyasal yöntemlerle DNA'nın protein, RNA ve diğer makromoleküllerden ayrıştırılmasıdır. DNA izolasyonu için kullanılan yöntemlerden biri olan denatürasyon; DNA molekülünün yapısında çözünme sağlamak için molekülün yüksek pH ya da yüksek sıcaklık değerinde bırakılması işlemidir.

2.DNA izolasyonunun en önemli aşaması olan hücre duvarının parçalanması fiziksel parçalama ve kimyasal madde ile işlem kısımlarından oluşmaktadır. Fiziksel parçalama dondurup - çözme eylemlerinden oluşurken kimyasal kısım pek çok farklı madde içerir. Bu maddeler:

Tuz: Hücre duvarından geçerek DNA'ı proteinlerden ayırır.

Deterjan: Hücre duvarının geçirgenliğini çoğaltarak hücre içeriğinin serbest bırakılmasını sağlar.

Etil asetat, toluen, SDS: Membran yapısını bozmaya yardımcı olur.

İzopropanol ve etanol: Nükleik asitlerin çöktürülmesini kolaylaştırır.

Amonyum sülfat ve sodyum sülfat: Proteinleri çöktürür.

Proteinaz¹: Homojen bir karışım elde edilmesini destekler.

Rnaz²: Hücre içinde bulunan RNA'lar, tek iplik şeklinde stabil olabildiklerinden onların da ortamdan uzaklaştırılması gerekir ve bunun için Rnaz işlemi uygulanır.

3.DNA ekstraksiyonu için SDS ve CTAB gibi çözücüler ile işlem yapılır ve böylece hücre zarı parçalanır. Saflaştırmaya çalışılan DNA, organik bir molekül olduğundan nükleazlar tarafından enzimatik olarak parçalanabilmektedir. Bu nedenle nükleazlardan ayrıştırılması gerekir. DNA'nın protein kompleksinden uzaklaştırılması için de kloroform ve fenol karışımı eklenir. Böylece DNA'nın saflaştırılma işlemi gerçekleşmeye başlamış olur.

DNA izolasyonu temelde 3 aşamada meydana gelmesine karşın çeşitli yöntemlerde mevcuttur. Bu yöntemler aşağıda belirtildiği gibidir.

1-Kaynatma yöntemi

2-Fenol/kloroform ekstraksiyonu

3-Alkali-lizis yöntemi

4-Ticari kitlerin üretici firma direktifleri

doğrultusunda kullanılması

Hangi DNA izolasyon yöntemini kullanmalıyız?

1-Harcanacak toplam zaman ve işgücü

2-Teşhis açısından izolasyon yönteminin

güvenilirliği

3-Kontaminasyon riskleri

4-Amplifikasyon için yeterli miktarda ve

saflıkta DNA örneğinin elde edilmesi

5-Ne kadar çok işlem o kadar DNA

Kaybına sebep olması

1-İnsan sağlığına ve çevreye zarar vermesi

Bu parametreler dikkate alındığında Hydra Biyoteknoloji’nin Ar-Ge laboratuvarında uzman kadrosu ile tasarlamış olduğu her biyolojik örneğe spesifik Spin Kolon³ teknolojisi ile tasarlanmış DNA izolasyon kitleri ile çalışmanızda kullandığınız biyolojik materyalden kısa sürede ,fazla işgücü gerektirmeden ,kontaminasyon risklerinin olmadığı, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden yeterli miktarda ve saflıkta DNA materyali izole edebilirsiniz.DNA izolasyon kitlerimizle ilgili detaylı bilgi ve teklif almak için web sitemizden (https://www.hydrabiotechnology.com/) bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Çalıştığınız biyolojik örneğe spesifik DNA izolasyon kitlerimizin linkleri;